HỌC VIỆN VIỄN ĐÔNG BÁC CỔ (EFEO) - NXB SƯ PHẠM -

Giới thiệu HỌC VIỆN VIỄN ĐÔNG BÁC CỔ (EFEO) - NXB SƯ PHẠM -

Là thiết chế văn hóa - giáo dục do người Pháp thành lập, trong suốt chiều dài tồn tại, Học viện Viễn Đông Bác cổ để lại di sản đồ sộ của nền học thuật Pháp. Và cuốn sách mới xuất bản tiết lộ nhiều câu chuyện thú vị.

HỌC VIỆN VIỄN ĐÔNG BÁC CỔ (EFEO)

Bìa cứng

***

Cuốn sách Học viện Viễn Đông Bác cổ (Giai đoạn 1898-1957) (NXB ĐH Sư Phạm vừa xuất bản) đã hé lộ cho chúng ta câu chuyện lịch sử hình thành và phát triển của tổ chức này, trong đó có vai trò của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer

Paul Doumer từng được nhà sử học Georges Taboulet coi là “người kiến tạo của Đông Dương thuộc Pháp.” Năm 1907, ở tuổi 39, ông trở thành vị Toàn quyền trẻ nhất trong lịch sử Pháp quốc.

Pierre Singaravélou, trong bài viết “Viện Viễn Đông Bác cổ hay thiết chế bên lề (1898-1956) - Tiểu luận lịch sử xã hội và chính trị về nền khoa học thuộc địa” cung cấp thông tin rằng, chỉ vài ngày sau khi làm Tổng thống Pháp (13.5.1931), Doumer công bố sắc lệnh ngày 22.6.1931 biếnViện Viễn Đông Bác cổ trở thành một cơ sở công có tư cách dân sự. Amaury Lorin, trong Paul Doumer: Toàn quyền Đông Dương (1897-1902), dẫn lại lời kể của Paul Pelliot rằng, “trong một cuộc điện đàm với ngài Tổng thống Cộng hòa, phản xạ đầu tiên của ngài cựu Toàn quyền [Doumer] là hỏi thăm về Viện Viễn Đông Bác cổ.” (tr. 121)

Paul Doumer là tổng công trình sư của những cây cầu kỳ vĩ và dự án đường sắ Đó phải chăng là thành tựu lớn nhất mà Paul Doumer để lại ở Đông Dương? Hay là những di sản/thiết chế văn hóa - giáo dục? Câu trả lời thật khó. Có một điều chắc chắn rằng, nghị định do Paul Doumer ký ngày 15-12-1898 về việc thành lập Phái đoàn Khảo cổ học thường trực tại Đông Dương, đến ngày 20.1.1900 đổi tên thành Viện Viễn Đông Bác cổ, là một dấu son rực rỡ Doumer để lại Đông Dương.